Sanal anjiyografi (sanal anjiyo); bilgisayarlı tomografi cihazı yardımıyla damarların görüntülenmesidir.
BT anjiyo nedir?
Sanal anjiyo, bilgisayarlı tomografi (BT; İngilizcesi CT) cihazıyla yapıldığından diğer adı da BT anjiyodur. Yani, ikisi eş anlamlıdır. Vücudun herhangi bir damarına sanal anjiyo yapılabilir, ancak bu yazıda sanal anjiyo derken kalbin atardamarlarının (koroner arterlerin) görüntülenmesini kastediyoruz. Dolayısıyla BT anjiyo derken de kastetttiğimiz koroner BT anjiyografidir. Bu işlemde görüntüyü sağlayan bir çeşit radyasyon olan X ışınıdır. Damar içine verilen bir tür boya (kontrast boya = kontrast madde) normalde gözükmeyen damarların X ışını sayesinde gözükebilmesini sağlar.
Sanal anjiyonun riski var mı?
Sanal anjiyo çoğu insan için güvenli bir testtir. Ancak, sanal anjiyo hastayı güvenli miktar dozda olsa da yine de radyasyona maruz bırakır. Radyasyon miktarı, kullanılan makinenin türüne göre değişir. Hamile olan kadınlarda, anne karnındaki bebeğe zarar verme olasılığı nedeniyle sanal anjiyo yaptırmamalıdır. Bazı insanlar kullanılan boyaya karşı alerjik reaksiyon gösterebilir. Bu konuda endişeleriniz varsa doktorunuzla işlem öncesi konuşmanız gerekir. Kontrast madde alerjiniz varsa reaksiyon riskini azaltmak için işlemden saatler önce steroid (kortizol) denilen ilaç almanız gerekebilir. Böbrek yetersizliğiniz varsa böbrekleriniz kontrast maddeye karşı daha hassas olur. Bu nedenle işlem öncesi ve sonrası bol su içmeniz gerekir. Bir nefroloji uzmanı tarafından işlem öncesi değerlendirilmeniz ve test öncesi böbreklerinizi korumak için damardan sıvı başlanması gerekebilir.
Sanal anjiyoya nasıl hazırlanmak gerekir?
Testten önce genellikle 4 saatlik açlık gerekir. Ancak, su içebilirsiniz. Test günü kafeinli içecekler içmeyin, çünkü bunlar kalp atış hızınızı arttırabilir ve kalbin net görüntülerini almayı zorlaştırabilir. Doktorunuza aldığınız ilaçlar hakkında bilgi vermelisiniz. Testten önce belirli ilaçları kesmeniz istenebilir.
Sanal anjiyoyu kim yapar?
Radyoloji uzmanı bu testi yapar. Radyologlar, görüntüleri alma ve yorumlama konusunda uzmanlaşmış doktorlardır. Koroner BT anjiyoda, radyoloğun kardiyovasküler görüntüler konusunda uzmanlaşmış olması gerekir.
Sanal anjiyo nasıl yapılır?
Sanal anjiyo işleminden önce nabzınızı yavaşlatmak için beta bloker (Beloc ZOK, Saneloc, Concor vb.) adı verilen bir ilaç almanız gerekebilir. Bunu yapmak bilgisayarlı tomografi çekiminde görüntülerin daha net olmasını sağlar. Daha önce, beta bloker ilaçlar ile yan etki yaşayıp yaşamadığınızı doktorunuza söylemeyi unutmayın. Sanal anjiyoda koroner arterlerinizi genişletmek için nitrogliserin de verilebilir. El üzerinizden veya kolunuzdan bir intravenöz yol (damaryolu) açılacaktır. Kontrast madde bu damaryolundan verilir. Ayrıca nabzınızı takip etmek için göğsünüze elektrotlar bağlanacaktır. Kısa, tünel benzeri bir makineden (BT tarayıcısı) geçen uzun bir masanın üzerinde yatacaksınız. Kapalı alanlarda kendinizi rahatsız hissediyorsanız rahatlamanıza yardımcı olacak ilaçlar için doktorunuzla işlem öncesi görüşün. Çekim sırasında hareketsiz kalmanız gerekir. Görüntüleme esnasında ara ara nefesinizi tutmanız istenebilir. Hareket etmeniz bulanık görüntülere neden olabilir. Teknisyen tomografi makinesini cam pencere arkasından çalıştırır. Çekim odasında sizin ve teknisyenin birbirinizle konuşmanıza imkan sağlayan sistem mevcuttur.
Sanal anjiyo ne kadar sürer?
Testin asıl tarama kısmı yaklaşık 5 dakika kadar kısa sürse de işlemin tamamlanması 1 saati bulabilir.
Sanal anjiyo sonucu ne zaman çıkar?
Doktorunuz test sonucunuzu genellikle birkaç gün içinde (bazen aynı gün) sizinle paylaşacaktır.
Sanal anjiyonun faydaları nelerdir?
- Görüntü kalitesi klasik anjiyodaki kadar iyi olmasa da oldukça yüksektir. Koroner arter hastalığında yüksek çözünürlüklü görüntü imkanı sunduğu için çok sık tercih edilmektedir.
- Stent işlemi ya da bypass ameliyatı geçirmiş kişilerde veya daha önce koroner arter hastalığı olduğu bilinmeyen hasta grubunda da uygulanabilir. Bu kişilerde koroner arterlerin anatomisi ve darlık düzeyleri ile ilgili detaylı bilgi çoğunlukla alınabilmektedir. Ancak, bu grup hastalarda bazen yeterli görüntü kalitesi sağlanamayabilir ve başka bir görüntüleme yöntemine (sintigrafi veya klasik anjiyo) gerek duyulabilir.
- Komplike ve bazı doğumsal kalp hastalıklarında, anatomi ve damarsal bağlantılar konusunda yüksek düzeyde bilgi vermektedir.
- İşlem sırasında ve sonrasında ağrıya neden olmaz.
- Çekim için çok kısa bir süre yeterli olduğu ve MR (Emar)’daki gibi uzun sürme, ses gürültüsü ve daha kapalı bir alan sorunu söz konusu olmadığı için hastalara genellikle rahatsızlık vermez. Yani, hasta uyumu daha fazladır.
Sanal anjiyo kimlere yapılmaz?
Şeker hastalığı veya böbrek hastalığı gibi rahatsızlıklarınız varsa kontrast maddenin böbreklerinize zarar verme riski daha yüksek olur. Bu gibi durumlarda doktorunuz başka bir test önerebilir. Hamileyseniz veya hamilelik şüphesi varsa doktorunuza mutlaka söyleyin. Sanal anjiyolar da radyasyon kullanılır, bu nedenle bu testler hamilelik şüphesi olanlara uygulanmaz.
"Kalp tomografisi" nedir?
Kalp zarı hastalıkları, doğumsal (konjenital) kalp hastalıkları, tümörler başta olmak üzere kalpteki kitleler, doğal kapak ve protez (yapay) kapak hastalıkları gibi birçok hastalığın tanı ve tedavisinin planlanması için kullanılan, yani kalbin damarları dışındaki bölümlerine yönelik yapılan bilgisayarlı tomografi çekimlerine “kalp tomografisi” adı verilir. Damarla ilgili olmadığından bu isme anjiyo kelimesi eklenmez.
Sanal anjiyo ile klasik anjiyo arasındaki fark nedir?
Sanal anjiyo ve klasik anjiyonun her ikisi de kalp damarlarını görüntülemek için yapılan testlerdir. Klasik (geleneksel) anjiyografide kasık (bacak) veya el bileğinizdeki bir damardan uzun, içi boş bir boru (kateter) sokulur. Ardından kateter yoluyla kontrast madde direkt kalp damarınızın içine verilir. Sanal anjiyoda ise kontrast madde kalp damarınıza direkt verilmez; kolunuzdaki veya elinizdeki bir damara verilir, buradan kalbe ulaşır; kalbinize kateter gönderilmez. Dolayısıyla, klasik anjiyonun riski kısmen daha fazladır.
Sanal anjiyo sonrası nelere dikkate etmek gerekir?
Koroner BT anjiyo çekimi tamamlandıktan sonra normal günlük hayatınıza dönebilirsiniz. Boyanın vücudunuzdan atılmasına yardımcı olmak için bol su içmelisiniz. Koroner BT anjiyodan alınan görüntüler, testinizden hemen sonra hazır olacaktır. Sanal anjiyo sonuçlarından bağımsız olarak, kalbi korumaya yardımcı olmak için yaşam tarzı değişiklikleri yapmak önerilmektedir. Kalbiniz için sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri şunlardır:
- Hareket edin. Egzersiz kilo yönetimine yardımcı olur. Aynı zamanda kalp hastalığı için risk faktörleri olan diyabet, yüksek kolesterol ve yüksek tansiyonun kontrolüne yardımcı olur.
- Sağlıklı yiyecekler yiyin. Meyveler, sebzeler ve kepekli tahıllar açısından zengin ve doymuş yağ, kolesterol ve sodyum açısından düşük kalp sağlığına sahip bir diyet; kilo, kan basıncı ve kolesterolü kontrol etmeye yardımcı olur.
- Sigara içmeyin. Sigara içmek kalp hastalığı, özellikle ateroskleroz (damar sertliği) için önemli bir risk faktörüdür. Kalp hastalığı riskini ve komplikasyonlarını azaltmanın en önemli aşaması sigarayı bırakmaktır. Bırakmak için yardıma ihtiyacınız varsa doktorunuza sigarayı bırakma yöntemleri hakkında danışın.
- Sağlık durumunuzu kontrol altına alın. Yüksek tansiyon, yüksek kolesterol veya diyabet için almakta olduğunuz ilaçları belirtildiği şekilde alın. Doktorunuza ne sıklıkta kontrole geleceğinizi sorun.
- Mümkün olduğunca stresinizi azaltacak adımlar atın. Stres, kan damarlarının daralmasına neden olarak kalp krizi riskini artırabilir.
sanal bt, Sanal anjiyonun riski var mı?, Sanal anjiyo nedir?, BT anjiyo nedir?, Sanal anjiyoya nasıl hazırlanmak gerekir?, Sanal anjiyoyu kim yapar?, Sanal anjiyo nasıl yapılır?, Sanal anjiyo ne kadar sürer?, Sanal anjiyo sonucu ne zaman çıkar?, Sanal anjiyo ile klasik anjiyo arasındaki fark nedir?, “Kalp tomografisi” nedir?, Sanal anjiyo kimlere yapılmaz?, Sanal anjiyonun faydaları nelerdir? ,bt anjiyo zararları, bt anjiyo sonrası nelere dikkat edilmeli